ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ : Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΠΟΥ ΚΑΘΟΔΗΓΕΙ ΤΑ ΕΘΝΗ

Γράφει ο Νίκος Τζιόπας

 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 1ης Νοεμβρίου 2014 της εφημερίδας Ελεύθερος Κόσμος.

 

Το έχουν συνήθεια οι άνθρωποι να ψάχνουν φίλους στην ζωή τους. Κάτι που γεννά η ανάγκη να εμπιστευθούν, να αγαπήσουν, να στηριχθούν ψυχολογικά ή και υλικά. Να έχουν αποκούμπι στην δύσκολη στιγμή, να ζήσουν την ζωή τους με παρέα και όχι μόνοι. Κι αυτό γιατί ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον και η μοναξιά δεν του αρέσει.

Τα έθνη, ως σύνολα ανθρώπων, ασφαλώς και δεν ξεφεύγουν από τον κανόνα. Λαοί ολόκληροι βλέπουν με συμπάθεια κάποιους άλλους λαούς, είτε γιατί οι ιστορικές συνθήκες το έφεραν έτσι ώστε να έχουν μια καλή σχέση στο παρελθόν, είτε σε δεδομένη ιστορική περίοδο ο ένας λαός βοήθησε τον άλλον, οπότε τα συλλογικά συναισθήματα λειτουργούν ως ευχαριστήριο ή και ως προσδοκία για ανάλογη βοήθεια στο μέλλον.

Στον ελληνικό λαό κυριαρχεί το αίσθημα φιλίας έναντι των Σέρβων και των Ρώσων κυρίως λόγω της ομοδοξίας μας (Ορθοδοξία). Κάποιοι μάλιστα το πάνε παραπέρα θεωρώντας βέβαιο ότι σε ενδεχόμενη δύσκολη στιγμή, οι παραπάνω λαοί θα παρατήσουν οτιδήποτε κι αν κάνουν και θα σπεύσουν να μας βοηθήσουν. Να καθαρίσουν για πάρτη μας, δηλαδή! Ανάλογα αισθήματα τρέφει μερίδα του λαού για τους Ευρωπαίους (κυρίως λόγω κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς).

Νομίζω ότι όταν μιλάμε για έθνη και τις μεταξύ τους σχέσεις θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί στις αναλύσεις μας. Ειδικά όσοι επικαλούμαστε την εθνικιστική ιδεολογία, είναι τραγικό να υποστηρίζουμε δογματικά τις παραπάνω απόψεις αγνοώντας (ηθελημένα ή άθελα) την ιστορική πραγματικότητα. Και μάλιστα την εντελώς εθνικιστική θέση ότι η ιστορία γράφεται μέσα από την πάλη των εθνών και μόνο. 

Το εθνικό συμφέρον υπερτερεί των συναισθημάτων  

Και συμβαίνει αυτό διότι έτσι είναι φυσικό στους λαούς: Να κυριαρχεί το αίσθημα αυτοσυντήρησής τους και συνέχειάς τους, ακόμα και εις βάρος λαών οι οποίοι τρέφουν για αυτούς φιλικά αισθήματα. Δεν νομίζω να πιστεύει κάποιος ότι σε δεδομένη ρήξη των σχέσεων Ευρώπης και Ρωσίας (και με δεδομένη την προσκόλληση της Ελλάδος στο άρμα της Ευρώπης) ότι το «ξανθόν γένος» θα αφήσει το Αιγαίο έρμαιο στα χέρια των Ευρωπαίων συμμάχων μας. Και επειδή στην Ελλάδα κυριαρχούν πολιτικές δυνάμεις (έστω κοινοβουλευτικά) οι οποίες στηρίζονται σε δόγματα του τύπου «ανήκομεν εις την Δύσιν» θα πρέπει να είμαστε ακόμη πιο προσεκτικοί.

Πως μπορεί να ασκηθεί αξιοπρεπής εξωτερική πολιτική όταν οι ξένοι θεωρούν δεδομένο ότι «τους ανήκεις»; Πως μπορεί να απαιτήσεις ή έστω να διεκδικήσεις κάτι από κάποιους οι οποίοι έχουν εξ αρχής την γνώση ότι τους έχεις ανάγκη; Πως μπορεί να σταθείς στα ίσα σε έναν διάλογο με κάποιον συζητώντας κρίσιμα θέματα για το μέλλον σου, παραδεχόμενος εκ των προτέρων ότι του ανήκεις, άρα χάνοντας το ενδεχόμενο πλεονέκτημα να βγεις κερδισμένος από την συζήτηση ; Θα είναι τουλάχιστον αφελής αν δεν σε εκμεταλλευτεί. 

Στην πολιτική δεν υπάρχουν δόγματα  

Ειλικρινής και ανιδιοτελής φιλία ανάμεσα στα έθνη όχι μόνο δεν υπάρχει αλλά και δεν θα υπάρξει ποτέ. Το μόνο που υπάρχει είναι το εθνικό συμφέρον. Για όσο θα υπάρχουν έθνη. Και το εθνικό συμφέρον επιτάσσει να πολιτευόμαστε λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις διεθνείς συγκυρίες, την ιστορική πραγματικότητα, τα αλληλοσυγκρουόμενα εθνικά συμφέροντα κι όχι με δόγματα.

ΥΓ. To άρθρο συντάχθηκε παραμονή της εθνικής μας επετείου και αφιερώνεται στην μνήμη του εθνικού κυβερνήτη Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος παραμερίζοντας συμπάθειες και ιδεολογικές συγκλίσεις, πολιτεύτηκε με γνώμονα το εθνικό μας συμφέρον και οδήγησε το έθνος προς την δόξα και την πλευρά των νικητών. Υπηρέτησε δηλαδή τον Εθνικισμό, την ιδεολογία της ζωής. Το γιατί δεν το εκμεταλλευτήκαμε μεταπολεμικά όσο έπρεπε, είναι θέμα ξεχωριστής μελέτης.

http://www.e-grammes.gr/article.php?id=6380